Orange en de Europese munt-unie

In de aanloop naar de internet revolutie werd een computerprogramma uitgebracht waarmee thuisgebruikers van de Commodore 64 en 128 software konden downloaden. Gebrekkige verbindingen zoals telefoondraden en vier-potige stekkers veroorzaakten de nodige kraken dus storingen. Niet te min voorzag het programma met de naam “Orange” in foutloze overdacht.

Mensen bestelden het door overmaken van 50 gulden, waarop het pakket per post thuis bezorgd werd. Vanwege de Europese ’viditel’-norm van 1200/75 bits per seconde was het programma jarenlang enig in zijn soort. Ook in Engeland was vraag. Echter voor particulieren was overmaken van het bedrag niet mogelijk zonder extra moeite en kosten. Dat was de eerste motivatie van de software auteur om mee te werken aan het Verdrag van Maastricht en de Europese munt-unie: export mogelijk maken voor kleine ondernemingen en directe verkoop aan particulieren.

Hij had een een solide opleiding op het gebied van sociale economie en monetaire politiek doorlopen, mogelijk gemaakt door een rijksstudiebeurs van Joop den Uyl. In Nederland was een hoge inflatie aan het begin van de 80-jaren die mensen angstig maakte voor het kopen van een eigen huis. Gedurende de middelbare school tijd werd hem de waarde bijgebracht mee te werken aan zaken zoals balans in het financiële systeem. De man kon hierover eind negentiger jaren van gedachten wisselen met Kees Vendrik die als Tweedekamer lid gespecialiseerd was in begrotingspolitiek.

Nationale politici hadden destijds de smaak te pakken van het aan monetaire knoppen zitten. De invoering van de euro heeft de lat hoger gelegd: beleidsmakers konden nog slechts samen over monetair instrumentarium beschikken. Het ging Kees te ver destijds: met een munt-unie kan de elite van een enkele staat niet langer autonoom de geldpers bedienen.

De Orange programmeur solliciteerde als analist programmeur bij het hoofdkantoor van de Rabobank, hoewel geen kant en klaar plan op zak voor alles wat komen zou. Wetend dat niet in zijn eentje alle ins- en outs van monetaire unie zouden zijn te overzien. Mét de houding: er is voor geleerd en kan hierin een rol spelen: “we pakken het aan”.

Twee jaar later werden de oranje betaalpakketten als zoete broodjes verzonden naar alle klanten. De bank was trots op de service van internationaal betalingsverkeer mogelijk maken voor het midden- en kleinbedrijf. In de statistieken is te zien dat het heeft geleid tot hogere export, grotere Europese verwevenheid en meer dertiende- en veertiende maand uitkeringen.

2 september was een evaluatie van de Europese muntunie door Jeroen Dijsselbloem in het tv programma Buitenhof. Een periode werd herbeleefd. Aan de debat tafel bleek overeenstemming over de noodzaak van Frankfurt en dat het instituut er eigenlijk veel eerder had moeten zijn. Een meerderheid van Nederlanders is tegenwoordig tevreden over de monetaire stabiliteit. Zonder Europees toezicht zou het risico van instabiliteit zoals nu in Turkije en Argentinië onvoldoende zijn afgedekt.

Kritiek op de invoering van de euro kan in ons land gezien worden als vader van allerlei anti-Europese ideologie. Het bereidde de weg voor van een ja-nee referendum, wat het streven naar democratie via bindend referendum negatief heeft beïnvloed. In de Drentse gemeente Noordenveld zag burgemeester Hans van der Laan begin deze eeuw aanleiding voor het bezorgen van een zwaar leven aan medewerker Europese financieel betalingsverkeer. Zijn woning in een ‘permanent wonen gebied’ werd onderhands geveild voor een kwart van de waarde. Bij wijze van populaire campagne. Volgens mijn woningverhuurster was destijds in Drenthe minstens twee-derde van de bevolking fel gekant tegen de Euro. De Commodore 64 en 128 computers raakten vanaf 1987 in onbruik, de verkoop van de software eindigde. Veel later – in de periode dat de brits georiënteerde Wouter Bos de belastingdienst leidde – werden niet te min belastingheffingen opgelegd wegens jaarlijkse omzet. Vanwege falende postbezorging te Norg kwamen deze niet aan. Intussen werd de opgebouwde naam van het éénmans bedrijf geruisloos overgenomen door een britse telecom provider.

Langzamerhand is de storm in Noord Nederland geluwd en heeft plaats gemaakt voor kritiek op gaswinning en windmolens. Het stelde de software maker in staat tot het betrekken van een kamer van twee bij drie meter en het inrichten met een bescheiden schrijftafel. Hij wendde zich tot hoogleraar culturele economie aan de Erasmus universiteit Rotterdam Arjo Klamer.

Niet lang geleden was Klamer wethouder van Hilversum en kon zien hoeveel jongeren voortijdig school verlaten en/of onvoldoende aan de slag komen. Zij staan onder invloed van kritische profeten en betweters die waarschuwen om werk aan te pakken waarvan je nog niet weet of je het aankan. Het zou allemaal veiliger zijn om in een uitkering te blijven zitten. Die ideologie is onvoldoende duurzaam en leidt tot regressie, verval van westerse beschaving.

Zowel Kees Vendrik als Jeroen Dijsselbloem uitten in Buitenhof kritiek op drankgebruik in Zuid-Europa. Een week eerder kwam RTL-Nieuws met het gegeven dat in Noord-Europa en in Nederland méér gedronken wordt, dat is de situatie. Ondernemende mensen en andere goedwillende leidinggevenden zijn met de ongefundeerde kritiek teveel onder druk gezet. Het heeft een sociaal-economische crisis in gang gezet. Arjo Klamer bracht onlangs een boek uit ‘Doing the right thing’ en lijkt daarmee op de goed weg. Excuses van Kees voor zijn wantrouwende houding tegen de munt-unie zijn nog uitgebleven. En dat is jammer.

Streetfighter Bert Kerkhof
Auteur en StreetFighter Bert Kerkhof

 Op vr 7 sep. 2018 om 22:51 antwoordde Arjo Klamer <klamer@eshcc.eur.nl>:

Dank voor uw bericht. U bent van alles en nog wat bezig geweest en lijkt een interessant leven te hebben. Waarom u me schrijft is niet geheel duidelijk. Ik vermoed dat als u mijn boek de euro valt leest, u zult zien dat we op verschillende punten van mening verschillen.

Met vriendelijke groet
A. Klamer

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Site gemaakt door WordPress.com.

Omhoog ↑

%d bloggers liken dit: