Gemeenschap van goederen op de helling

De nieuwe huwelijkswet beperkt de gemeenschap van goederen waar de meeste Nederlanders mee opgegroeid zijn. Een ‘gelijkelijk delen’ was veelal een steuntje in de rug voor vrouwen, die voor huishouden en kinderen zorgden. Ze hadden geen eigen inkomen en kwamen na een scheiding in een financieel kwetsbare positie. Dat argument gaat steeds minder op nu de meeste vrouwen studeren, een eigen inkomen hebben en soms ook spaargeld.

De wetgever gaat nu voorzichtig mee met de tijd, door de gemeenschap van goederen te beperken tot geld en bezit/schulden die in het huwelijk verworven worden. Alle bezit van vóór het huwelijk blijft bij de individuele partners, net als de erfenissen die ze tijdens hun huwelijk mogelijkerwijs verwerven. Als je toch de ‘ouderwetse’ gemeenschap van goederen wil – waarbij alle bezit wordt gedeeld – moet je dat bij de notaris regelen. Wie verdergaande huwelijkse voorwaarden wil dan die van de nieuwe huwelijkswet, moet net als vroeger naar de notaris.

Een partner die na het huwelijk gaat wonen in het huis van de ander heeft bij de scheiding geen rechten. De woning dateert van voor het huwelijk en valt dus niet in de huwelijkse gemeenschap.

Partners die vóór het huwelijk een huis kochten en daarbij een eigendomsverhouding van bijvoorbeeld 60-40 hebben afgesproken, moeten zich realiseren dat het opnemen van de woning in een huwelijkse gemeenschap deze verhouding weer automatisch gelijkschakelt naar fifty-fifty.

Erfenissen vallen binnen het huwelijk voortaan automatisch toe aan de individuele partners. Het opnemen van een anti-schoon-zoon of anti-schoon-dochter clausule in een testament is na 1 januari 2018 overbodig.

Soms gaan mensen niet trouwen, maar kiezen een geregistreerd partnerschap. Dat levert in principe dezelfde rechten en plichten. De voorwaarden in partnerschappen die na 1 januari afgesloten worden, veranderen mee.

Bert Kerkhof
schrijft doorgaans over ouderschap en rechtsstaat